Comprei o libro o venres pasado. Deixeino repousar un par de días con medo a non tirar del. Empecei a meterlle o dente o sábado. Pero cando vin a primeira frase, a primeira, souben que me ía enganchar. Cando levaba unhas vinte páxinas comezou unha especie de tensión na lectura que foi medrando pouco a pouco. Ás veces acadaba un clímax extraordinario e deixaba repousar breves instantes o libro. Aproveitaba para cumprir coa natureza ou para recoller a roupa ou para preparar algo de cea, pero sempre apurado, temeroso de estar perdendo algo. Regresaba á páxina abandoada e proseguía cunha axitación única, desas que non podes nin queres evitar. Cando cheguei ao ecuador do libro entendín que estaba moi perto dunha obra senlleira: só correspondía agardar polo resto do libro e mirar se se cumprían as expectativas. Estas, de modo sistemático, ían callando definitivamente, mesmo ampliadas a cada paso que daba. As personaxes que contaban a historia de Justo Gil alternábanse para atarme, secuestrado, ao ritmo completamente extraordinario da narración. A Barcelona, que tiña diante, a menestral, a comercial, a obreira, a funcionarial do franquismo, construida con retazos para min tan familiares, probablemente cos mesmos materiais ou parecidos cos que Ignacio Martínez de Pisón constrúe este libro, cobraba un interese cada vez maior, con constantes pequenos relatos de vidas enteiras resumidas en apenas dúas páxinas. Nada desa cidade que coñezo a través da imprescindible literatura de escritores/as barceloneses de postguerra parecía escapar ao espello desta narración. Para os que coma min lemos con devoción a Esther Tusquets, aos dous Goytisolos (mesmo aos tres), a Marsé, a Barral, a Gil de Biedma, a Vázquez Montalbán, a Mendoza, entre tantos outros (Luis Romero?), o libro de Pisón convertíase nunha auténtica ledicia. Deixei por fatiga leitora dúascentas páxinas para hoxe. O domingo o libro quedaba en plena efervescencia política de finais dos sesenta e comezos dos setenta. Hoxe a historia, cunha frenética sucesión de episodios e de relatos densos, de innumerables detalles precisos, acabou por derrotarme por KO total. Coas últimas páxinas ralenticei a leitura: demorei o tempo, din algunha volta para atrás, consultei algúns mapas, algunhas datas, algún nome relativamente coñecido. Dinme a min mesmo un pouco de folgos. Pisón, ademais, como se recoñecera o nervio alterado da leitura, concedía terreo para o humor coa aparición dunha familia palindrómica da que non ouso contar nada: esa técnica clásica do anticlímax, a poucos metros do final do relato, capaz de encender aínda máis ao leitor xa entregado. Así, as derradeiras palabras desta fascinante novela foron lidas coa mestura apaixoante de melancolía polo final da historia e coa intensidade maiúscula de quen asiste ao remate dunha obra mestra.
Nota: descubro que os autores/as da miña máis ou menos idade son boísimos. Afirmo. E pregunto: por qué será?
Nessun commento:
Posta un commento