Caxigalines nella Reguera'l Campizu

26 ottobre 2011

BARES DE VIGO: PALADARES


Paladares é un recoleto espazo no medio de Rosalía de Castro, unha rúa relativamente recente que está pedindo a berros unha transformación interesante. Cunha xanela ampla, decoradas as paredes de branco e moi luminosa, ofrece unha variedade ben notable de viños e mesmo de delicatessen algo estrañas (teñen casadielles en caixa, que nunca antes mirara). Ten terraza con sillas de poleiro baixo toldo negro que en días invernais de sol quece os corpos. Teñen un servizo extremadamente amable e co viño ou coa cervexa dan unhas tapas ben elaboradas, con indiscutible e declarado sabor canario tropical: hoxe houbo guacamole e mojopicón (outras veces preparan salmorejos e afumados) mentres fóra caía suavemente xa a chuvia tras este día tormentoso de gatos e cans. Moi recomendable para tardes coma esta nas que tanto presta desafiar o mal tempo. 

Ilustración: Vigo, ás sete da tarde do día de hoxe, 26 de outubro.

25 ottobre 2011

A BRAVISSIMA SQUADRA ITALIANA


Probable alineación para novembro: Fucilla; Bellini, Mancini, Malfatti, Caravaggi; Martinengo, Pinna, Profeti; Nider, Garzelli, Cappelli. Alleneatore: Oreste Macrì. Bravissima squadra, con porteiro oriundo. A ver que fago con eles.   

24 ottobre 2011

QUEVEDO A BOTE PRONTO



Mándanme dun lugar da Mancha -do que si quero acordarme porque estiven alí e teño mellor memoria có tipo ese que disque escribe o Quixote-, chamado Torre de Juan Abad, que lles mande dez liñas sobre Quevedo. Eu, de natural preguiceiro, pido ao meu colega de cuarto que escriba algo no meu nome. E vai o tipo, nun plisplás, e escribe esto. Para min que o tiña pensado. Pero ao mellor non. Nunca se poderá saber.   

Quevedo sale de mañana a las calles de Nápoles. Prefiere acercarse a los escollos y ver el mar de cerca. Asistir a los movimientos de las embarcaciones en el puerto. Contemplar a lo lejos el Vesubio y las montañas alejadas de Sorrento, la isla de Capri y el brillo gris de la lámina del mar en pleno diciembre con el sol que se abre entre las nubes. Tendrá tiempo más tarde para volver a palacio. Ahora admira el golfo limpio, las estelas blancas de la espuma. Celebra el fresco del día y piensa en un hombre que ha de nacer más tarde y que va a sentir la misma luz de las ondas y el mismo profundo silencio del horizonte. Ignora que habrá de leer sus versos y recrear de nuevo víbora en rosicler, áspid en lirio.

MAÑÁN DE SÁBADO CON A.


Un dos lugares máis interesantes para pasar unha mañán do sábado, se non fose polo estrés que me producen as colas, é o supermercado. En realidade, a nova versión da feira semanal das vilas. A iso das doce da mañán, se cadra sobre a unha, reúnese alí o barrio enteiro, na procura de matocadas varias. E claro está, o raro é non pararse a parolar un cacho co que se tercie. O último día ata perdín a posibilidade de que me levaran o pedido pola mañán. Pero dina por moi ben perdida, porque estiven a falar, coas caixas dos ovos como esceario, con A., entrañable fabulador das letras galegas, home de verba acougante e agarimosa, sobre afoutezas, achicorias e bidueiros de codesido. Unha mañán de compras prosaicas convertida nunha entretida conversa cunha persoa admirable. 

Ilustración: limóns en Capri.    

23 ottobre 2011

MIGUEL E ELISA (POR ORDE DE APARICIÓN)


Eduardini, Edu, Eduardo, Epi, Aduardo, o noso querido amigo, vén de poñer no seu blog os retratos (máis ca puramente pictóricos) da súa filla Elisa e do seu fillo Miguel, sobre cores de case prácida xeometría. Deixo o de case para falarmos diso nos solpores de san Sadurniño ou de Corvillón. Fermosa celebración da vida, amigo Eduardo.   

Tomei a liberdade de xuntalos e de poñerlles cor xibia ás súas estampas. Por facelos algo meus. 

20 ottobre 2011

A VOZ DE LEONARD COHEN PARA UN DÍA DE FURIA E ADEUS SERODIO ÁS ARMAS


Oportuno semella lembrar, neste día de mortes e adeus ás armas, as bagoas de Leonard Cohen onte en Xixón. Oportuno porque foi en Xixón se cadra cando escoitei por primeira vez Suzanne de Cohen. Non era aquel tempo de escoitar a Cohen. A súa voz que apenas modulaba a música, o seu monótono murmurio de versos sobre unha guitarra apenas rasgada loitaban contra o ritmo alegre das músicas de principios dos setenta nas radios e nas voces daquel país algo turbio e escuro. Era case un sacrilexio namorarse daquelas ledaíñas de desexo e chuvia nun imaxinario paseo por Greenwich Village camiño do Chelsea Hotel. Era insólito xirar tantas veces como facía falta o disco de New Skin for the Old Ceremony e camiñar pola rúa salmodiando en voz baixa bird on the wire. Foi moito máis famoso máis tarde cando incorporou voces de gospel para Lover, lover, lover ou cando outorgou cadencia de vals ao de Lorca para tomar Manhattan e despois Berlín. Admirei sempre o seu porte elegante, de bohemio melancólico entre versos tirados de salmos e himnos paganos. Pero se teño que quedarme con algo de Cohen, nesta tarde algo axitada,  quedaría cos acordes que abren Suzanne, eses sinxelos arpexios que eu imaxino en mi maior e que permiten recoñecer que comeza unha das cancións más fermosas que ninguén puido escribir. I remember you well at the Chelsea Hotel, con blue raincoat or not. 
     

19 ottobre 2011

PETRARCA SOBRE OUTUBRO


Non quero que a miña diatriba de hai días contra certa clase de literatura dea a entender que a miña devoción pola poesía (ou como se queira chamar a ese arquixénero) poda sufrir algún dano irreparable. Non tal. Tomo ao chou, tras perseguir unha metáfora, este final de soneto 

Et qual cervo ferito di saetta,
col ferro avelenato dentr’al fianco,

fugge, et piú duolsi quanto piú s’affretta,


tal io, con quello stral dal lato manco,

che mi consuma, et parte mi diletta,

di duol mi struggo, et di fuggir mi stanco.


e recobro esa miña devoción intacta. Excelencia petrarquesca para inaugurar feliz o outono debido. 

17 ottobre 2011

ARDE ROMA


Hai tempo que non escribo nada sobre Italia. Sobre a política italiana. Escribín moito cando a situación comezaba a amosar os seus perfiles desacougantes. Agora, con tristeza, a realidade do país é ben coñecida por case todo o mundo. Non fai falta apuntar nada: á vista está. Pero non me resisto a comentar a xornada de protesta do sábado en piazza san giovanni, as mostras de violenza e de guerrilla urbana por toda a bella cidade de Roma (a cidade máis fermosa do mundo), tantas veces lugar de sangue e batallas. 
Deixemos a un lado a vella tradición italiana dos movementos anarcos e movementos filocomunistas. Deixemos a vella xínea de alborotadores procedentes do fascismo e de grupúsculos mussolinianos. Deixemos tamén atrás a fasquía temible do sector dos carabinieri, creo eu, aínda non formados no respecto constitucional das policías democráticas. Deixemos tamén de lado a ineficacia rotunda do país cos servizos públicos, incluidos forzas de orde, máis preocupados en exhibir hirsutos as súas camisas cupinas que en regular a vida diaria. Deixemos tamén de lado a calor outonal que tamén cubre o país cisalpino. E miremos tan só ese país temeroso, desconfiado dos seus propios concidadáns, preso de gobernantes corruptos e de políticos que emporcan calquera parlamentarismo, calquera representación soberana. Miremos a ese país dividido de forma radical en dous: un norte rico (que incluso podemos prolongar ata Toscana, con dor dos padanos), cun índice de paro cativo e coa acumulación da industria máis floreciente, e un sur ancorado en niveis de desastre completo. Miremos ese país de lugares marabillosos, onde un servidor quedaría a vivir para sempre, que quedan baleiros á tarde por medo á delincuencia (probablemente certa) que as canles dominadas por Berlusconi magnifican a cada paso. Miremos entre liñas, como fago eu mentres desfruto daqueles lugares, o descontento xa irascible, a rabia atrapada nas conversas con calquera que atopas: desencanto brutal, desánimo de país, afundimento completo das súas esperanzas. Iso atopas nas súas palabras, mentres dedican ese sorriso inconfundible do que se cadra coñece a propia historia do seu país. 
Que queimen o mundo, que o horizonte dos piñeiros de Roma apareza entre columnas de fume non pode estrañar a ninguén. Os indignati repudian tales feitos; rexeitan, diante das portadas dos xornais berlusconianos, que os chama criminais e asasiños de esquerda, esa violencia abraiante. Mesmo lanzan sospeitas, coma sempre en Italia desde os anos de chumbo, entre críticas á pasividade policial. Pero, para min, que vexo ese mundo desde moi fóra, que arda Roma, con estes vimbios, non me resulta nada raro. Non é, non fai falta dicilo, xustificable, pero vai de seu. 

15 ottobre 2011

RECOMPENSA FELIZ


Cando nada xa se agarda, neste tempo de desilusión e abandono, aparece algunha noticia que asemella algo que cremos (e é inmensa) felicidade. Dicía eu tamén hai tempo que me sentía como o factor dun apeadeiro dunha vía que esmorece e moitas veces, cando vexo os pasillos, o vestíbulo do pavillón onde dou clases completamente baleiros, coas luces encesas sobre un espazo desolado, apenas mitigado pola vexetación case tropical dos patios interiores, a sensación agrándase. 
Por iso, non podo disimular o meu contento cando as persoas que están (directa ou indirectamente) ao teu cargo, por responsabilidade académica, obteñen a súa recompensa. A Mónica, a Sole e a David, a miña noraboa e, sobre todo, as miñas gracias por deixarme albiscar algunha luz (e ben intensa) nesta escuridade, nesta nada. 

14 ottobre 2011

SER JOHN MCENROE


Lin onte de principio a fin, nunha hora e media fascinante, o libro de Tim Adams, Essere John McEnroe, sobre a vida do xenial tenista. O libro, que eu saiba non traducido nin en español nin en galego (sería un éxito de vendas: seguro), é unha auténtica marabilla. Sobre a base das dúas finais xogadas por McEnroe con Borg (en realidade, o título debería levar alomenos unha referencia ao sueco polas veces que sae), Adams traza un retrato do personaxe pouco compracente, pero ateigado de suxerencias morais e emocionais moi interesantes, sempre levado por unha indisimulada admiración polo americano. Bó coñecedor do mundo do tenis (foi entrevistador de case todos os grandes xogadores) describe non só ao gran Mac desde os seus comezos senón o propio exercicio deste xogo, cunha subtileza e unha devoción moi intensas. Lembra, por exemplo, que o tenis (nunha observación plena de ironía e gracia) é o único deporte no que coñecemos aos pais dos xogadores (con todas as miserias psico e patolóxicas ao respecto). Lembra tamén que aquelas finais foran as últimas xogadas con raquetas de madeira, nun capítulo pleno de fértil nostalxia. Lembra que Mandela pediu unha radio na súa celda para saber do partido do século. Lembra unha entrevista cun Safin de vinteún anos, completamente aborrecido do tenis, preparado para xogar un partido que non lle interesaba nada, salvo polos cartos. Lembra a deriva de xogadores, que agora mesmo abominan do tenis (Edberg, perdido polas tundras suecas; Lendl, xogando ao golf; con problemas de depresión moitos deles). Lembra os comezos monstruosos de Agassi, os das Williams, a tolemia (lúcida) de Boris Becker. E polo medio ergue Adams a figura de McEnroe, desordeado, caprichoso, irritable, sorprendente, entregado a este deporte por pura paixón ao xogo. Hai páxinas inesquecibles, pero se teño que quedarme con algunha, seguro que é aquela na que o marabilloso Mac recoñece que xogar con Borg, por seren tan diversos, tan opostos, era o que lle daba a vida. Borg era o seu ídolo (nun US Open era recollepelotas nun dos seus partidos): xogar con el era o que lle facía ser un xogador xenial. Precisábao. Procurábao. Estimulaba ata o límite o seu xogo. Esixíao. Nesa mesma liña, admite McEnroe, nunha lección moral que conmove, que nunca xogara mellor que en 1984 (con Borg xa retirado e con case todos os partidos gañados ese ano), pero nunca disfrutara tanto como cando perdeu en 1980 Wimbledon ante o grandísimo sueco.  

13 ottobre 2011

POESÍA MORTA


Hai tempo escribín un pequeno post onde declaraba o declinar do meu amor pola literatura. Ou polo menos dunha certa literatura que eu cifraba en xéneros e modalidades moi definidas. Creo que vai en aumento. Tomo os libros de poemas eses, que, de tan gastados, apenas resisten o paso das páxinas, e advirto que aquela antiga devoción mingua, que eses versos, que mesmo foron quen de presidir, como dedicatorias, outros libros, xa non me convencen. Nin me gustan. Non chegan a incomodar, pero por veces sinto xa un lixeiro desleixo. 
Non é saúdable este desapego do que onte foi a miña fontela de iluminación e acougo. Terei que facerme ver (serán os anos?) ou terei que urdilos pola miña conta. 

Nota: Juan de Arguijo sempre está a salvo. 

10 ottobre 2011

FRACASO POLÍTICO OU DA POLÍTICA NA DAS CAIXAS


Non comparto a desilusión pola deriva (ou derrota, que tamén vale) dos poderes financeiros con razón social en Galicia. Non participo desa simpatía coa banca polo mero feito de ser depositaria dos aforros de boa parte de concidadáns. Os investimentos, os beneficios que poden deixar van de seu (faltaría máis) e non son diferentes doutros que, non radicando nesta parte do mundo, tamén invisten e crean riqueza neste país. Pero pode ser que teña eu demasiado magnificado o mundo globalizador capitalista, que non entende máis ca de negocios e de gañar cartos. Non é ningunha crítica: é unha constatación obvia, por moito que nos empeñemos en crer que os valores da nación, do país poden funcionar cando se trata de establecer relacións económicas de calquera tipo. Cos vimbios legais que temos diante hai que comprender o funcionamento do capitalismo (o de salvaxe sempre me fixo gracia) nos seus propios termos. O outro camiña cara ao autoengano: o que pode tranquilizar, pero en nada impide que as entidades financeiras podan afundirse por non seren eficaces ou podan deixarse comprar coa idea, nada estúpida por outra parte, de quitar tallada notable pola venda. Un inversor de bolsa raras veces se conduce por motivos que non sexan aumentar día a día o valor da acción investida. 
O Presidente da Xunta quixo facernos crer, supoño que en contra da súa propia ideoloxía, que a fusión caixeira rezumaba galeguidade. Non só iso, senon que el mesmo era o garante de tal determinación portentosa, supoño que coa certeza de que iso era sinxelamente imposible. Apostou, alomenos desde o punto de vista mediático, por parecer o adaíl da nova epifanía financeira. Non se poden esquecer nin mesas conxuntas con outros líderes políticos (seica da oposición), nin debates parlamentarios para mudar as leis, nin rozaduras virís de mans sobre mans en singular foto de prohomes fachendosos de seren heroes da batalla económica do país. Tampouco as pomposas declaracións, ata o último minuto, sobre a esencia da galaicidade na empresa fusionada. Puxo a súa carne no asador porque cheiraba que o esforzo de aparecer triunfante con aqueles cabaleiros de impecables traxectorias e fúlxidas biografías conviña á coloración épica do seu retrato. Non convén dubidalo ningún instante, xa que a marabunta de fotógrafos que adoita acompañar ao líder terá constancia gráfica de todos os seus desvelos. Desde a lóxica interna deste proceso (non desde o meu punto de vista, que pouco importa), o fracaso, tras o arduo (e algo trampulleiro) esforzo, é máis ca evidente. Pero o fracaso palmario non se detén aí: magnifícase cando pon en evidencia, por semellar o campeador das caixas, a nula importancia da Xunta de Galicia en materia económica, o mínimo destaque da presidencia no control e exercicio do poder. O fracaso de Núñez Feijoo nesta empresa é, no fondo, e desde esa mesma lóxica (desde outras ata pode ser unha victoria), o fracaso da propia soberanía de Galicia.   

ILUSTRACIÓN

Deixo a Luis Vélez de Guevara por Cadalso, con quen paso unha semana a costa das súas impagables Cartas marruecas. O gaditano cosmopolita entrega unhas páxinas que son puro sulfuro para patriotas, nobles, clerigalla e oligarcas. Salvo algunha mirada sobre o ideal ilustrado (que nin el mesmo acredita), o resto é fustigación impía dun país. 
Estes ilustrados, vai ter razón o Sebold, aparecen na historia da cultura hispánica considerados ou como epígonos (mal emuladores) do suposto barroquismo anterior ou como precursores (torpes e inexpertos) do romanticismo que chega. A canonización castígaos inxustamente, nun limbo aliterario,  ocultos pola fértil sebe das disque idades de ouro e o rumboso e engaiolante mundo das paixóns poéticas do eu, da profundísima e desgarrada subxectividade do tipo que mira o mundo entre nubes, desde o piricoto dun precipicio ameazante. 
Moito me atrae a min, porén, a implacable sintaxe de frío acero contra a superstición, contra a opresiva desigualdade ou contra o sentimentalismo estéril de tanto cisne morto ou moribundo. 

Na ilustración, a carta XIII de Cadalso
  

7 ottobre 2011

WINE AND ROSE



No día en que Tomas Tranströmer gaña o nobel eu se cadra prefiro ler en voz alta o poema de Maria Wine e dedicarllo a Lula Fortune


Ámame

pero no te acerques demasiado;
da lugar a que el amor

celebre la dicha.

Deja siempre un mechón 

de mi pelo rubio

libre.