LENGUA DE MAPA, DE ALMUDENA VIDORRETA

Ás veces o oficio de burócrata ten a súa perfecta compensación. Entretiña eu o tempo en compoñer unha lista de socios e socias para formar pomposamente algo que damos en chamar directorio. Nomes e apelidos de máis de catrocentas persoas, na meirande parte dificilmente memorizables, outra, porén, de inmediato recordo. Iso foi o que me pasou con Almudena Vidorreta, a quen despois de incluila na longa lista de afeccionados á literatura dos séculos XVI e XVII como estudiosa procedente da universidade zaragozana, volvín ver citada na excelente bitácora de Antón Castro como gañadora dun premio de poesía.

Vina por primeira vez en Poitiers o día da súa comunicación sobre a poesía de José Navarro e falei con ela tras a súa presentación para indicarlle que a universidade de santiago tiña un exemplar das Poesías varias do poeta aragonés e para interesarme pola súa afección poética. Atendeume cun sorriso tímido e aceptou os meus parabéns de forma moi cordial, pero non agardaba eu nin moito menos que ao día seguinte, nun receso entre conferencias, se achegase a min e me regalara un exemplar do libro de poemas co que gañara o Premio de Poesía da Unizar: Lengua de Mapa. Agradecinlle (desta vez era eu o tímido abraiado) o agasallo e prometín que llo lería coa máxima atención.

Non agardei moito tempo. Tan pronto coma comezou a conferencia do día, abrín o libro e comecei a ler. Comecei e non parei ata que rematei alí mesmo, completamente marabillado polos seus versos. Compartía pupitre cun amigo santiagués á sazón tamén el poeta (digo tamén coma ela, non coma min), descrido do que eu tiña entre mans. Paseillo e pedinlle que lera os primeiros versos do terceiro poema: "En otro lugar se quedó desnuda/ y le dio a su cuerpo al lobo más hambriento de la ciudad". E despois que lera o sexto poema ("No me gusta lo que dices en ocasiones/ y, cuando eso pasa, te muerdo la boca/ sin darme cuenta de que al hacerlo/quedan por un tiempo restos de tu voz/ en las grietas de mi lengua de mapa./ Siempre acabo mordiéndote la boca/ sin pensar en las consecuencias") e que, xa que estaba e que a ponencia non era precisamente a mellor do mundo, seguira lendo.

Pasoulle coma min, pero el quitou de caderno e tomou nota, copiou un poema e quedou namorado perdidamente, versos mediante, daquela voz (non sei se dalgo máis) que só coñecía na distancia. Desde aquela, Lengua de mapa é o meu libro de poemas de cabeceira e sinto que pasan as súas palabras por min coma se me escribiran. Na honra daquel precioso momento de arrebato místico-poético entre J. e eu, e agradecido eternamente ao labor ominoso do burócrata, transcribo este poema, este mantra que me persigue:

APARICIONES

Tardes hay en la biblioteca

en las que vienen a verme

desde Francia o desde Italia

hombres lánguidos como apariciones

y vienen a verme a mí,

eso me digo,

mientras desfilan con su saludo literario

y su piel tostada

(una más rojiza que la otra).

Tardes hay en la biblioteca

en las que tanto deseo veros

que se me pasan el tiempo y las páginas

y transcribo dos veces el mismo verso.

Entonces, como un recuerdo,

como una aparición o verdad soñada

se me acaba el día

en la década de los treinta

y el siglo diecisiete me parece eterno,

tan eterno sin ti.