NAPOLI (5)

A longa travesía da rúa Toledo está inzada de vendedores ambulantes, que duplican a oferta comercial. Os sistemas preparados para levantar o tenderete son cada vez máis sofisticados, co propósito de non ter que emprender a carreira cada vez que aparecen de forma teatral os coches patrulla da polizia. Levantan as cordas, dan dous pasos atrás contra á parede e alí, co montante ao lombo, agardan con serenidade a que pasen os carabinieri. Apenas pasados cinco metros, voltan a colocar os seus materiais falsificados (bolsos e carteiras, en especial) no chan, cunha pasmosa tranquilidade. O comercio portátil en Nápoles forma parte da idiosincrasia da cidade e ninguén comprendería que se suspendera esta actividade paralela aos ollos de tanta xente.

A medida que nos achegamos ao final, aumentan as franquicias recoñecibles (seica Zara e Pull and Bear abriron tendas o ano pasado, non sen os correpondientes problemas de instalación en Italia) e aparece a gran mole da galería Umberto I, coa clásica arbore dos desexos (un abeto adornado de papeis torpemente insertos nas agullas) no medio, e o teatro de san Carlo, ocasional esceario das protestas estudiantís contra a nova lei Gelmini. O ambiente, nesta praza, chamada de Trento e de Trieste, nunha insólita asunción da unidade italiana, é o dunha fenomenal desembocadura de xentes, xa que nela para a meirande parte dos buses urbáns da cidade. Nun extremo da praza, exhíbese o café Gambrinus, coa súa terraza pechada e rodeada de sucedáneos de sebes, un lugar histórico da vella e bella Napoli que agora acolle ao turista rico e aos mangantes locais de terno niquelado e namoradas máis novas ca eles, empoleiradas en agullas d'argento. As tardes gloriosas, ademais, das figuras fascistoides do D'Annunzio e de Marinetti aínda voan por aqueles espazos agora da burguesía internacionalizante de tramezzini misti e alaranxados spritz venecianos.

O camiño prosegue coa vista, entre a escuridade da noite, do Palazzo Reale, aquel que mandou facer o Conde de Lemos para residencia dos virreis daquela parte do imperio dos Austria, primeiro, e dos Borbóns, despois. Neste fastuoso edificio, hai que deterse fronte ás estatuas dos governantes napolitanos, mandados construir polo mesmísimo Carlos III, antes de ser rei de España, coa xa célebre parada para admirar o volume dos muratinos, un deses divertimentos napolitanos para co turista. Desde o Palazzo mírase, tamén en penumbra, a estraña, por singular entre tanta ruela e tanto laberinto, Piazza del Plebiscito, unha explanada inexplicable, rematada nunha columnata aos dous lados da igrexa de san Francisco de Paula, construida a imaxe e semellanza do Panteón romano. Desde este amplísimo espazo puiden mirar por primeira vez o monte que protexe Nápoles, coas luces do Castelo de sant'Elmo que, en realidade, era san Erasmo, nunha desas contradiccións que tanto prodigan os napolitanos, celosos da súa enigmática e misteriosa historia.

Había que regresar ao hotel: iamos cear e chegabamos tarde á cita. Volvimos por outras rúas, tan fermosas como as anteriores, ata chegarmos ao centro mesmo da Nápoles barroca, debaixo da guglia da Inmacolata, a carón do Gesú Nuovo, coa súa fachada de diamantes, semellante ao célebre palazzo de Ferrara. O cúmulo de admirables edificios parecía non ter fin. Os meus anfitrións citaban e indicaban lugares visitables, pero non podía siquera achegarme a eles. Memorizábaos (como o convento de santa Chiara) para velos ao día seguinte, pero os descubrimentos eran tantos e tan prodixiosos que comezaba a angustiarme a idea de marchar de Napoli sen apenas ver a mínima parte de tales marabillas.

Non quedou máis remedio (nin máis alivio provisional) ca tomar unha Peroni de camiño á piazza Bellini e falarmos do Inter e da Roma cos camareiros.