A última película de Sam Mendes presenta moitos parecidos con American Beauty. Desde a música (irritante para min, excesivo suliñado dramático) ata a escenografía (esas casas spielbergianas de falsa felicidade) o recordo da película anterior é evidente. Pero o punto sarcástico e irónico desaparece en favor dunha sutil pero eficaz acumulación de efectos melodramáticos ata chegar ás augas da traxedia. A atmósfera claustrofóbica preséntase, de forma paradóxica, nun diáfano espazo de xanelas inmensas desde as que se contempla en silencio o transcurso do infortunio e serve como estímulo visual para comprender sen dúbidas a escala da infelicidade. A historia, baseada nunha novela de Richard Yates escrita no ano 1961, desenrólase durante os anos 50, se cadra a época axeitada para librar o conflicto familiar sen menoscabo da verosimilitude. Pero non só familiar, senón colectivo, xa que a loita entre o conformismo (comodidade) e a ambición persoal, que parece constituir a base das discusións íntimas, reprodúcese noutras personaxes do drama: no fillo da caseira que se volve lúcidamente tolo, nos seus pais de fastío e grisalla, nos ilusionados veciños insatisfeitos, nos estériles compañeiros de traballo. O mundo de clase media, coas xustas ambicións, cifradas nun bó posto de traballo, unha linda casa, un auto de sólida representación, ese american way of life dos anos 50, aparece discutido pola falta da felicidade íntima, da satisfacción de ilusións intanxibles, simbolizadas nun bico e nunhas mans na caluga ao calor dun baile de fox nunha noite de festa.
A película está rodada con grandísimo oficio, pero non me consigue atrapar. Algunhas esceas son extraordinarias, como os primeiros minutos do metraxe onde apenas seis planos, coa música de jazz ao lonxe, bastan para narrar unha vida case enteira. Outras demoran a angustia, prolongan os acenos mouros do enfrontamento. En xeral, esaxeran, como nunha obra de teatro naturalista, ao xeito dun Tennesee Williams postmoderno, a dimensión da intensa discrepancia. Se cadra, non aprecio eu demasiado o xénero do drama. E menos os que cheiran a final tráxico desde case o comezo. Receo da catarse sobreimposta (mesmo teatrificada) e prefiro outras canles máis libres, máis sutís.
Con este obstáculo agrándanse as figuras de Kate Winslet e Leo DiCaprio, sen esquecermos dun Michael Shannom que compón en poucos minutos un esquizofrénico maxistral. As persoaxes neuróticas (así as describe unha das personaxes da obra) de April e Frank Wheeler son interpretadas por dous actores fóra do común. De Winslet os eloxios poden verse en todos os xornais e a unanimidade sobre a súa excelencia aparece recompensada por numerosos premios. Agora non está nominada polos oscars, porque debía de ser demasiado raro que o fose por dúas películas. Pero de DiCaprio non escoitei tantas cousas. Non sei se o prurito da tradición inglesa pesa na especial admiración por Winslet, pero DiCaprio é impresionante. Cun leve movemento dun labio é capaz de mudar en segundos a percepción do espectador. Cunha ollada, cun silencio, cun mero camiñar entre a multitude pode elevar o plano. Para min, DiCaprio é o mellor actor que poden ter os EE.UU. Xa sei que o seu aparente rostro de divo o perxudica. Pero é un portento indubidable: unha forza da natureza interpretativa.
Só por ver a DiCaprio merece verse esta película.
Non é precisamente a peito descuberto: pero ela sabe. Sabe.
