WOODY ALLEN

Este fin de semana, sen pretendelo, foi de revisión de Woody Allen: as súas obras mestras, Annie Hall e Manhattan. A primeira collímola pola metade e a segunda, enteira, a pesar de que comezaba ás 12 e había que erguerse cedo ao día seguinte. A debilidade por Allen faise devoción cando se trata destas dúas películas.

Son de finais dos setenta, cando comezabamos a carreira e o cineclubismo andaba aínda con certo esplendor. Un cineclubismo do que agora facemos bulra, pero que foi necesario porque había que recuperar, naqueles tempos, anos e anos de ocultación da memoria cinematográfica (e póñome trascendente) universal. É verdade que vimos, padecimos máis ben, películas insoportables, que aguantamos estoicos por unha militancia cinéfila hoxe inaceptable. Entre moito lixo, atopamos tamén as voces peculiares de Truffaut, Malle, Fellini, Bergman, Fassbinder e un montón deles máis que enriqueceron as nosas vidas. Fronte a ese arte e ensaio (que viamos nos auditorios de La Salle, de Caixa galicia ou do Salón Teatro de Compostela) proxectábanse as películas que viñan de Hollywood, as americanas que tanto odiaban os cineclubistas máis acérrimos, que adoitaban pasar polas grandes pantallas (O Capitol ou Yago), e que arrastraban ás masas especialmente os domingos, días de parella e entretemento familiar. Lembro asistir, case ás agochadas, á proxección de Na busca da arca perdida, de Tiburón e de E. T. cunha mixtura de recelo e entusiasmo que resultaba candorosa. Naquelas épocas debatiamos aquela confrontación, pero xa se percibía con nitidez a defensa (incómoda, pero satisfactoria a partes iguais) dese novo cinema de aventuras americano. Claro que os nomes eran Coppola, Spielberg ou Scorsese, apelidos que hoxe están no panteón do cinema. Pero daquela eran sospeitosos.

Nesa época o nome de Woody Allen estaba asociado ás sesións continuas: fomos ver Bananas, A derradeira noite de Boris Gruschenko ou Toma os cartos e corre sen darmonos moita conta de quen era o director, soamente coa mesma intención coa que iamos ver a Cantinflas ou a Louis de Funes. Pero cando fomos ver Annie Hall, no Yago, creo, foi como se aquel dilema entre arte e ensaio e cine comercial quedara zanxado para sempre. Naquela película, todo era perfecto. Hoxe, cando volvo mirala, reparo en todo aquelo e sigo vendo o mesmo. Os diálogos, a colocación insólita da cámara, a fotografía, a música, as paisaxes de Nova Iork. Recordo, porque alí naceu ese tópico, que os seus detractores falaban de universos lonxanos, inverosímiles, por suposto, dunha clase alta intelectual de Manhattan, para nada instructiva naquela Compostela de finais dos setenta. Pero era igual: todo era perfecto. Cando fomos ver, case ao ano seguinte, Manhattan, nun branco e negro elegantísimo, con aquelas increíbles imaxes de Keaton e Allen polo planetario, máis fermosas aínda que a clásica frente á ponte de Queensboro, fixémonos fieis devotos de Woody para toda a vida. E así estamos: de cando en vez, como onte á noite, dámonos un festín, aínda que o soño nos arrastre durante todo o día. Así é a nosa devoción e así seguirá sendo para sempre.