HONESTIDADE

honesto, ta. (Do lat. honestus). 1. adx. Decente ou decoroso. 2. adx. Recatado, pudoroso. 3. adx. Razoable, xusto. 4. adx. Probo, recto, honrado.

Destas definicións da palabra honesto ningunha permite explicar o sentido con que os críticos de literatura, de arte ou de cinema xulgan unha obra determinada. E non só iso, senon que non son eu quen de entender que se entende por proposta, novela, libro, película honesta. Non sei se queren dicir que non é tramposa, que é o que me din os que se dedican a esto de cando en vez e entenden a palabra. Ou sexa, non engañosa, dando por suposto tanto que o autor non o pretende ser e que o lector entende que o autor non o quixo ser ou non o foi. Ou que nin o xénero, nin o contexto permita siquera dubidar de que o que alí ve o espectador ou le o lector é algo suxeito a mentira ou a engaño por non se sabe ben que camiños. Pero o ollo do crítico, ese ollo privilexiado que é crítico porque él di que é crítico, elevado un chisco alomenos por riba dos demais que quedan no nivel inferior de lectores ou de espectadores, é quen de distinguir unha obra honesta da que non o é.

Eu non sei se admiralos ou preguntarlles onde está a chave do trebello ese que lles permite recoñecer a honestidade alí onde nace, medra e morre. E logo tratar de averiguar en que consiste. Moito me temo que isto aínda é máis difícil. Honestamente.